بررسی اثر سطوح مختلف سوپرجاذب a300 بر روی برخی خصوصیات فیزیکی خاک

بخش کشاورزی عمده ترین مصرف کننده منابع آب در کشور ما می باشد. یکی از راهکارهای افزایش بازده آبیاری و استفاده بهینه از بارندگی در مناطق خشک و نیمه خشک، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب است. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سوپرجاذب در کاهش اثر تنش خشکی، تحقیقی در منطقه اهواز و روی خاک نیمه سنگین مزرعه آزمایشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز تحت شرایط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. در این آزمایش مقادیر؛ صفر، یک، دو و سه گرم سوپرجاذب در هر کیلوگرم خاک به همراه فواصل آبیاری 7 روز، بر روی ضریب آبگذری اشباع خاک، ظرفیت نگهداری آب در دو نقطه ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دائم و تخلخل بررسی شد. در این تحقیق چهار سطح کاربرد پلیمر در سه تکرار در داخل ستون های خاک به ارتفاع 70 سانتی متر به کار رفت. در پایان دو ماه آبیاری، آزمایش ضریب آبگذری اشباع به روش بار ثابت و ظرفیت نگهداشت رطوبت توسط دستگاه صفحات فشاری اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بین ضریب آبگذری اشباع خاک سطح 1/. درصد وزنی و شاهد در سطح پنج درصد اختلاف معنی دار وجود ندارد، اما در سایر تیمارها دو به دو اختلاف معنی دار مشاهده شد. همچنین برای رطوبت در نقطه ظرفیت زراعی، بین تیمارهای 2/. و 3/. درصد وزنی، 2/. درصد وزنی با شاهد و 3/. درصد وزنی با شاهد اختلاف معنی دار مشاهده شد. در نقطه پژمردگی دائم برای سطوح شاهد با 1/. درصد وزنی، 1/. درصد وزنی با 2/. درصد وزنی اختلاف معنی دار مشاهده نشد. در میزان آب قابل استفاده برای تیمار 1/. درصد وزنی با 2/. درصد وزنی اختلاف معنی دار مشاهده نشد اما در سایر تیمارها دو به دو اختلاف معنی دار وجود دارد. در بررسی تأثیر سطوح مختلف سوپرجاذب بر تخلخل، نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین تیمار 1/. درصد وزنی با 3/. درصد وزنی، 2/. درصد وزنی با 3/. درصد وزنی و تیمار شاهد با سه سطح سوپرجاذب مورد استفاده بود. در ادامه با بدست آوردن رطوبت حجمی برای مکش های صفر، یک، سه، پنج، ده و پانزده بار در شرایط آزمایشگاهی و استفاده از نرم افزار retc، مقایسه مقادیر رطوبت حجمی پیش بینی شده توسط مدل و مقادیر آزمایشگاهی از طریق محاسبه شاخص های آماری در بین پنج مدل کاربردی نرم افزار انجام شد. نتایج نشان داد که مدل ون گنوختن محدود شده (m=1-1/n)، بهترین پیش بینی مقادیر رطوبت حجمی در مقایسه با مقادیر رطوبت حجمی آزمایشگاهی را داشت. با توجه به نتایج، کاربرد سطح 3/. درصد وزنی پلیمر در منطقه اهواز توصیه می گردد. همچنین بیشترین درجه تورم متعلق به آب مقطر بود.